زیرساختهای فرودگاه گرگان بین المللی نیست/ فرسودگی ناوگان و افت عملکرد

به گزارش خبرنگار مهر، کارشناسان اقتصادی فرودگاه را یکی از اساسی ترین عوامل توسعه هر منطقه می دانند، و معتقدند ارزش و اهمیت فرودگاه ها در دنیای امروز به حدی است که می توان فرودگاه ها را لوكوموتیو اقتصادی هر كشور توصیف کرد و وجود فرودگاه های پررونق و كارآمد را عامل رشد اقتصادی و توسعه‌ پایدار دانست.  

فرودگاه گرگان که بیش از ۱۰ سال از فعالیت رسمی آن می گذرد در بین شهرهای گرگان (مرکز استان گلستان) و آق قلا قرار گرفته و دارای مرز هوایی است. هر هفته از این فرودگاه پروازهایی به مقاصد داخلی تهران، مشهد، زاهدان و همچنین پروازهای خارجی به کشور عربستان برای حجاج انجام می شود.

توسعه فرودگاه بین المللی گرگان با توجه به مولفه هایی همچون موقعیت استراتژیک گلستان در همسایگی با کشورهای (cis)، انتخاب یک منطقه آزاد در داخل استان که در سفر رییس جمهور به استان پیشنهاد شد، وجود قومیت های ترکمن و قزاق در استان و پتانسیل های طبیعی و گردشگری این منطقه و همچنین کشاورزی پر رونق استان می تواند به عنوان کلید توسعه منطقه  محسوب شود.

 توسعه فرودگاه  موجب توسعه گردشگری در استان می شود

یک کارشناس مسائل اقتصادی در باره نقش فرودگاه ها در توسعه یک استان به خبرنگار مهر، گفت: ایجاد فرودگاه و رونق پروازهای داخلی و خارجی، نقش مهمی در اشتغالزایی و حمل و نقل مسافر، جذب گردشگر، توسعه اقتصادی و فرهنگی، صادرات و واردات کالا دارد.

«محمد اخوان» افزود: بی شک توسعه فرودگاه و زیرساخت های آن می تواند زمینه ورود گردشگر به استان سرسبز و دارای طبیعت بکر گلستان را از داخل و خارج کشور تسهیل کند. ضمن این که مردم استان گلستان دارای روحیه سفر و گردشگری هستند و اگر پروازهای فرودگاه گرگان، هم از بعد داخلی و هم خارجی توسعه داشته باشد به طور یقین استقبال گلستانی ها از این موضوع بسیار زیاد خواهد بود.

وی بیان کرد: توسعه این فرودگاه می تواند نقش مهمی در توسعه زیرساخت ها برای جذب سرمایه گذاری های کلان داخلی و خارجی، توسعه آموزش عالی، گردشگری به ویژه از کشورهای همسایه ای که اقلیت های آن در استان زندگی می کنند مانند «قزاقستان» و «ترکمنستان» و دسترسی مناسب تر به خدمات درمانی که مورد نیاز داخلی و خارجی است، داشته باشد.

افت ۱۵ درصدی گرگان در حالی رخ می دهد که در فرودگاهی با کمتر از دو ساعت فاصله (فرودگاه ساری)، شاهد رشد ۲۱ درصدی هستیم.با این همه، آمارهای موجود نشانگر افت عملکرد فرودگاه گرگان در سال ۹۳ است. برای نمونه، نگاهی به آخرین آمارهای منتشره آذر ۹۳ عملکرد فرودگاه های کشور و مقایسه آن با آمارسال قبل در جدول ذیل دال بر افت محسوس عملکرد پروازی و مسافری فرودگاه گرگان در سال ۹۳ دارد.

جدول مقایسه ای عملکرد تعداد پرواز و مسافر داخلی فرودگاه ها آذر ۹۳ و مقایسه با سال ۹۲

گرچه این افت به شکل عمومی و ناشی از چند عامل سوخت و هدفمندی، مشکلات ایرلاین ها و احتمالاً تأثیرات تحریم ها کم و بیش در همه جای کشور وجود داشته است، اما نگاهی به عملکرد فرودگاه ها نشان از تأثیر مثبت تلاش و نتیجه بخش بودن سیاستگذاری استانی دارد. افت ۱۵ درصدی گرگان در حالی رخ می دهد که در فرودگاهی با کمتر از دو ساعت فاصله (فرودگاه ساری)، شاهد رشد ۲۱ درصدی هستیم!.

فرودگاه گرگان با موقعیت مناسب نزدیک به شهر به سرعت توانست پروازهای مستمری را به مقاصد تهران، مشهد و زاهدان پایدار نماید و تعداد آن را افزایش دهد. تا حدی که بسیاری از مواقع سه تا چهار پرواز روزانه به مقصد پایتخت پاسخگوی نیاز موجود نبوده است. به دلیل این رشد، کمتر از پنج سال پس از فعالیت، فرودگاه گرگان توانست عنوان بین المللی (مرز هوایی) گرفته و پروازهای حج و عتبات در آن برقرار شود.

گلستان از ظرفیت توسعه ای فرودگاه بهره لازم را نبرده است

در همین رابطه، یک کارشناس ارشد مدیریت استراتژیک، به خبرنگار مهر، گفت: استفاده از ظرفیت فرودگاه به عنوان موتور توسعه برخلاف بسیاری از استان های هم تراز کشور، آن چنان که باید در سیاستگذاری استانداری گلستان نبوده است.

«رضا طاهری فر» با بیان این که گلستان در چند سال اخیر نتوانسته است پرواز جدیدی دایر کند، خاطرنشان کرد: استانداری گلستان حتی در برقراری پروازی که ضرورت آن بارها از سوی مسئولان ارشد دولتی و بخش خصوصی و اتاق بازرگانی گرگان مطرح شده است، یعنی پرواز گرگان- اکتائو (قزاقستان) نیز تاکنون ناموفق بوده است و اخیرا شنیده شده که ساری به دنبال برقراری این پرواز است.  

وی ضمن تاکید بر این که فرودگاه گرگان علاوه بر ظرفیت های استان، می تواند از ظرفیت شهرهای صنعتی همجوار مانند شاهرود که شهروندانش با فرودگاه گرگان کمتر از دوساعت فاصله دارند نیز بهره ببرد، اظهار کرد: این موضوع نیازمند بررسی های دقیق اقتصادی و رایزنی های محلی و داشتن برنامه منسجم است که متاسفانه استان از آن برخوردار نیست.

استانداری گلستان در برقراری پرواز گرگان- اکتائو (قزاقستان) که ضرورت آن بارها از سوی مسئولان ارشد دولتی و بخش خصوصی و اتاق بازرگانی گرگان مطرح شده است، ناموفق بوده است و اخیرا شنیده شده که ساری به دنبال برقراری این پرواز است.طاهری فر ادامه داد: عدم شناخت نسبت به تأثیر شگرف خط ارتباطی هوایی در توسعه، موجب در نظر نگرفتن فاکتورهای مورد نیاز در برقراری یک پرواز است.

وی افزود: شناسایی این فاکتورها نیازمند آنالیز دقیق از منظر جمعیت شناسی، صنعتی، تجاری و گردشگری است. دو پرواز مستمر در هفته با سابقه چند ساله میان گرگان زاهدان نشانه پاسخ نیازی است که مهاجران استان سیستان و بلوچستان در استان گلستان در ارتباطات خود دارند.   

وی به برقراری پرواز گرگان-کیش اشاره کرد به سرعت راه اندازی و پس از مدتی به علت عدم استقبال مردم متوقف شد و اذعان کرد: این موضوعی است که با توجه به در نظر گرفتن فاکتورهای اقتصاد گردشگری و رفتارشناسی مردم منطقه حدس آن چندان مشکل نبود. همچنین عدم اقبال نسبت به برقراری پرواز گرگان-ترکیه در حالی که استان مسافران زیادی به مقصد ترکیه را از تهران راهی این کشور می کند نیز نشان دهنده ضعف در امکان سنجی است.

این کارشناس خاطرنشان کرد: برای نمونه، یاری مسئولان استانی برای ارتقای رده بندی های فنی فرودگاه و نزدیک شدن به استانداردهای فرودگاهی جهت اخذ کد بین المللی می تواند به عنوان یک برنامه استراتژیک تلقی شود.

لازم به ذکر است تعدادی از فرودگاه های کشور از جمله فرودگاه گرگان مرز هوایی محسوب می شوند و تنها چند فرودگاه بزرگ مانند مهرآباد تهران، مشهد، شیراز و... بین المللی هستند. فرودگاه گرگان با توجه به امکانات و آب و هوای مناسب نسبت به فرودگاه های همجوار، موقعیت تبدیل به هاب منطقه ای را نیز داراست که نیازمند تقویت زیرساخت های موجود است.

فرودگاه گرگان با کمبود پرواز مواجه است

معاون برنامه ریزی استاندار گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تقویت زیرساخت های فرودگاه گرگان، اظهار کرد: دستگاه (ILS) فرودگاه گرگان که برای نشستن هواپیما در شرایط سخت و بدون دید کاربرد دارد، در اوایل سال ۹۴ نصب و به بهره برداری می رسد و ترمینال حجاج هم در این فرودگاه به مساحت ۹ هزار متر مربع بهمن ۹۴ افتتاح می شود.

علی مرگدری افزود: پاویون دولت در فرودگاه گرگان هم در شش ماه ابتدای ۹۴ بهره برداری می شود و محور جاده، زهکشی ها و تکمیل فرودگاه هم قبل از ۹۴ به بهره برداری می رسد.

معاون استاندار در امور برنامه ریزی و اشتغال در خصوص افزایش پرواز های فرودگاه گرگان گفت: ما هم اکنون با کمبود پرواز مواجه هستیم و از شهریور ماه سال جاری قرار بود هواپیمایی ماهان در این فرودگاه پروازهایش را برقرار کند که تاکنون به دلایل مختلف این کار صورت نگرفت و در این راستا مجدد جلسه ای را با ماهان در چند روز آینده داریم تا علت را جویا شویم.

مرگدری افزود: با هواپیمایی آسمان و چند بانک در سطح ملی هم جلساتی برگزار کردیم و مقرر شد تا ۴۰ میلیارد تومان از طریق بانک ها در اختیار آسمان قرار گیرد تا این هواپیمایی به تکمیل تجهیزات و افزایش پرواز های خود در فرودگاه گرگان اقدام کند.

وی رشد منفی منتشر شده در سایت فرودگاه های کشور را نادرست عنوان کرد و گفت: به طور قطع این آمار اشتباه است و نه تنها افتی نداشتیم بلکه ما با مشکل کمبود پرواز مواجه هستیم.

زیرساخت های فرودگاه گرگان متناسب با فرودگاه بین المللی نیست

از سوی دیگر اما نماینده مردم گرگان و آق قلا  در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره فرودگاه گرگان با قبول افت عملکرد آن گفت: زیرساخت های فرودگاه گرگان متناسب با فرودگاه بین المللی نیست و فقط نام بین المللی را یدک می کشد.

عیسی امامی افزود: یکی از تهدید های جدی این موضوع بحث شرایط نامساعد جوی است که در ارتفاع کم به علت نبود سیستم ILS هواپیماها غالبا بر می گردند و از نظر اقتصادی برای آن ها به صرفه نیست زیرا شرکت های هوایی عموما خصوصی شده اند و با این شرایط نامساعد جوی و لغو پروازها برای آن ها حضور در گرگان به صرفه نخواهد بود.

وی با بیان این که مردم استقبال خوبی از پروازهای گرگان دارند، اظهار کرد: استقبال خوب نشان داده این فرودگاه حتی کششی بیشتر از ساری دارد و سرمایه گذاری ساری به این دلیل است که کنسلی ندارد و به علت بین المللی بودن استانداردها حتی مسافران استان گلستان را نیز جذب می کند.

وی ضمن یادآوری این که نزدیک به دو سال تلاش انجام شد و دستگاه ILS خریداری شد ولی از گلستان، گرفته شد، افزود: در خرید بعدی باید زیرساخت هم فراهم می شد تا سیستم نصب شود که این هم فراهم نبود تا این که در دولت یازدهم هم زیرساخت و دستگاه فراهم شد.

خطوط هوایی، اصلی ترین علت کاهش پرواز ها است

مدیر کل فرودگاه های استان گلستان  هم در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این که فرودگاه گرگان افت عملکرد نداشته اشت، اظهار کرد: امسال کاهش پروازها و کاهش مسافر را در همه فرودگاه های کشور داشتیم که علت اصلی این کاهش، مشکل ناوگان هوایی و ایرلاین های ما است که با فرسودگی و تحریم ها مواجه است.

تیمور امیراستقبال خوب از فرودگاه گرگان حتی کششی بیشتر از ساری دارد و سرمایه گذاری ساری به این دلیل است که کنسلی ندارد و به علت بین المللی بودن استانداردها حتی مسافران استان گلستان را نیز جذب می کند.ی افزود: در راستای افزایش پروازها در فرودگاه گرگان با مدیر عامل شرکت های هواپیمایی کشور مانند آسمان، ماهان و قشم ایر مذاکراتی داشتیم و نمایندگان استان و استانداری هم به شدت این موضوع را پی گیری می کنند و منتظر نتیجه هستیم.

وی بیان کرد: هواپیمایی آسمان هم در این پی گیری ها قول داده است تا در صورت رفع مشکل ناوگان خود، در فرودگاه گرگان پرواز شیراز و بندرعباس را راه اندازی کند چرا که تقاضای مسافری در این فرودگاه بسیار زیاد است و ما تقاضاهای بسیاری هم برای پروازهای داخلی و هم برای پروازهای خارجی مانند انتالیا و استانبول داریم.

امیری با بیان این که وظیفه اصلی فرودگاه تامین زیرساخت ها برای همه پروازها و نشست و برخاست هواپیما ها است گفت: فرودگاه گرگان دوازدهمین فرودگاه کشور در نشست و برخاست ها است و مرز هوایی نامحدود دارد و طول باند فرودگاه گرگان در سال جاری از دو هزار متر به سه هزار و ۳۰۰ افزایش یافته و به راحتی هواپیماهای پهن پیکر می توانند در آن فرودآیند.

این آمار در حالی توسط امیری اعلام شد که بر اساس اعلام فرودگاه های کشور گرگان در رتبه ۱۷ ام کشور قرار دارد.

با این حال، وی یکی از امتیازات فرودگاه گرگان را نشست و پرواز هواپیماهای پهن پیکر عنوان کرد و گفت: در سال جاری برای پرواز حجاج ۶۵ پرواز با هواپیمای سعودی داریم که در حال حاضر انجام می شود.

امیری در ادامه با بیان این که سال آینده دستگاه (ILS) در فرودگاه گرگان نصب می شود گفت: با نصب این سیستم گلستان جزو سه فرودگاهی قرار می گیرد که به این سیستم مجهز می شود.

استانداری گلستان در سال جاری ۳۰ میلیارد ریال به فرودگاه کمک کرد

مدیر کل فرودگاه های استان گلستان افزود: استانداری گلستان در سال جاری ۳۰ میلیارد ریال اعتبارات برای ساخت پاویون دولت و سوله چند منظوره به فرودگاه های استان اختصاص داده است و ما ۲۰۰ میلیارد ریال هم اعتبارات از شرکت فرودگاه های کشور در سال جاری داشتیم که در بحث میزان اعتبارات بین فرودگاه های کشور کم سابقه بوده است.

وی اظهار کرد: با شرکت اترک وارد بحث شده بودیم و مجوز را گرفتیم، پیگیری های مختلفی توسط مسئولان استانی شد اما چون ایرباس ۳۲۰ داشت و از نظر ظرفیت پاسخگو نبود پرواز برقرار نشد.

امیری در خصوص فرودگاه کلاله نیز گفت: زیر ساخت این فرودگاه آماده است و هواپیمایی تفتان اعلام آمادگی کرده است تا هفته ای دو بار به تهران پرواز را راه اندازی کند و ما منتظر اعلام این هواپیمایی هستیم. همچنین در این فرودگاه در نظر داریم برنامه های آموزشی و تفریحی را هم برای علاقه مندان برنامه ریزی کنیم.

در انتها باید گفت فرودگاه گرگان نزد مردم استان و شهر گرگان تنها یک ترمینال هوایی ساده نیست. این فرودگاه علاوه بر این که نماد نیم قرن تلاش مردم برای احداث و راه اندازی آن است، یادآور شهادت و به نوعی سمبل تلاش نمایندگان فقید این استان در مجلس شورای اسلامی در راه توسعه استان در اذهان مردم است.

از این رو با مرور اظهارات مسئولان استانی و به استناد فعالیت های صورت گرفته و آمار موجود، می توان گفت افت عملکرد فرودگاه گرگان در سال جاری بیش از آن که به مدیریت فرودگاهی مرتبط باشد محصول عدم نگاه درست در استفاده از این ظرفیت است.

با این همه، ظرفیت های فرودگاه گرگان کمابیش باقی است و همت مسئولان دلسوز و دوراندیشی را می طلبد که از آن جهت توسعه استان بهره ببرند.